รู้จัก “โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ” คืออะไร รักษาอย่างไร

เคยบ้างไหมที่ลูกของเราเป็นไข้ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะอยู่ หลาย ๆ ครั้ง มาวันหนึ่งทราบว่า ลูกเป็น โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ ลองมาทำความรู้จักกันเบื้องต้นพร้อมกันก่อน

รู้จัก โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ

โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary tract infection, UTI) พบได้บ่อยในผู้ป่วยเด็ก โดยที่พบบ่อยที่สุด คือ โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ หรือ VUR (vesicoureteral reflux)

โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ Vesicoureteral reflux (VUR) เป็นภาวะที่ปัสสาวะไหลย้อนกลับจากกระเพาะปัสสาวะขึ้นสู่ท่อไต หรือไต แบ่งออกเป็น

– PrimaryVUR เกิดจากความผิดปกติของกลไกป้องกันการไหลย้อนกลับของปัสสาวะซึ่งโดยปกติมีลักษณะเป็น Flap valve mechanism ที่บริเวณรอยต่อของท่อไตเข้าสู่กระเพาะปัสสาวะความผิดปกติดังกล่าวอาจเป็นตั้งแต่กำเนิด เนื่องจากความยาวของท่อไตใต้เยื่อบุกระเพาะปัสสาวะ (Submucosal tunnel) สั้นกว่าปกติ

– SecondaryVUR เกิดจากการที่มีการอุดตันของทางเดินปัสสาวะส่วนล่างหรือ เกิดจากการทำงานของกระเพาะปัสสาวะที่ผิดปกติ เช่น neurogenicbladder, voiding dysfunction etc. ส่งผลให้ความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงขึ้นจนเกิดภาวะปัสสาวะไหลย้อนกลับ

อาการของโรคโรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ

อาการที่บ่งชี้งถึงโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ได้แก่

  • ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะ ลำบาก ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่สุด
  • กลั้นปัสสาวะไม่ได้ ร้องเวลาปัสสาวะ
  • ปัสสาวะมีกลิ่น หรือสีผิดปกติ เช่น ขุ่น มีตะกอน มีเลือดปน
  • อาจมีไข้ หรือไม่มีไข้ร่วมด้วย
  • อาการปวดหรือกดเจ็บที่บริเวณท้อง ท้องน้อย หลังหรือบั้นเอว
  • ในเด็กเล็กอาจมีไข้สูง แต่บางรายอาจไม่มีอาการ

ภาวะแทรกซ้อนจากการเกิดแผลที่ไต

ความดันโลหิตสูง ( Hypertension ) หรือ การทำงานของไตเสื่อมถอย (Renal insufficiency)

แนวทางในการตรวจหาความผิดปกติโรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ

แพทย์จำเป็นต้องใช้การตรวจทางรังสีวิทยาไม่ว่าจะเป็น

– Ultrasonography เนื่องจากเป็นวิธีที่ Less invasive ต่อผู้ป่วยจึงเป็น investigation ที่นิยมตรวจในผู้ป่วยเด็ก

– Voiding cystourethrography (VCUG) เป็นการตรวจที่จะพบความผิดปกติ VURได้มากที่สุดซึ่งพบมากกว่า 50% ในผู้ป่วยเด็กที่มีประวัติติดเชื้อทางเดินปัสสาวะเนื่องจากมีความจำเป็นต้องใส่สายสวนในกระเพาะปัสสาวะเพื่อฉีดสารทึบแสงจึงควรพิจารณาในการส่งตรวจแต่ละครั้ง เนื่องจากเป็น Invasive investigation

– Radionuclide scan เป็นการตรวจที่ ช่วยบอกความผิดปกติที่ตัวเนื้อไตได้เพื่อประเมิน Renal scar ของผู้ป่วย ระดับความรุนแรงของ

ภาวะปัสสาวะไหลย้อนกลับ (VURGrading) ระดับความรุนแรงของ VUR แบ่งออกเป็น 5 ระดับ ตาม International classification of vesicoureteral reflux การที่ท่อไต มีภาวะปัสสาวะไหลย้อนกลับอยู่อย่างต่อเนื่อง ทำให้ท่อไตมีการเปลี่ยนแปลงขนาดและรูปร่างดังภาพ

โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ

การรักษา โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ

– การรักษาด้วยยา เพื่อป้องกันการติดเชื้อ

– การรักษาโดยการผ่าตัด ภาวะปัสสาวะไหลย้อนกลับที่เป็นอยู่นานอย่างต่อเนื่อง อาจทำอันตรายต่อเนื้อไต รวมทั้งอาจเกิดการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ซึ่งทำให้เกิดแผลเป็นที่ไต ดังนั้นการรักษาโดยการผ่าตัดจึงหวังผลลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว

รักษาโดยการผ่าตัดแบ่งออกเป็น 2 วิธี ได้แก่

– การผ่าตัดฝังท่อไตใหม่ (Ureteric reimplantation)

– การฉีดสารบริเวณท่อไตผ่านทางกล้องที่สอดผ่าท่อปัสสาวะ (Endoscopic injection)

เนื่องจาก โรคปัสสาวะไหลย้อนกลับ เป็นภาวะที่ทำให้ผู้ป่วยติดเชื้อซ้ำ ๆ จนเป็นอันตรายต่อไตในระยะยาวได้ ผู้ปกครองควรพาลูกพบแพทย์หากสงสัยว่าลูกเป็นโรคทางเดินปัสสาวะอักเสบ เพื่อได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม ไม่ควรซื้อยาปฏิชีวนะให้ลูกทานเอง

วิธีป้องกัน การติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ

  • การทำความสะอาดหลังการขับถ่าย ในเด็กผู้หญิงควรเช็ดทำความสะอาดจากหน้าไปหลัง เนื่องจากเชื้อแบคทีเรียที่อยู่ในอุจจาระเป็นตัวก่อโรคที่สำคัญของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
  • ควรสลับใช้ผ้าอ้อมผ้า สลับกับแพมเพิส หรือผ้าอ้อมสำเร็จรูปในเด็กทารก เพื่อป้องกันการติดเชื้อ และ ทำความสะอาดได้ง่าย
  • ดื่มน้ำมาก ๆ และปัสสาวะให้เป็นเวลา ในเด็กควรปัสสาวะทุก 3-4 ชั่วโมง และก่อนนอน
  • ไม่กลั้นปัสสาวะ ปัสสาวะที่ค้างนานๆ ในกระเพาะปัสสาวะเป็นอาหารที่ดีของเชื้อแบคทีเรีย หลีกเลี่ยงท้องผูก ฝึกการถ่ายอุจจาระให้เป็นเวลาทุกวัน
  • หลีกเลี่ยงการระคายเคืองที่เกิดขึ้นบริเวณท่อปัสสาวะ เช่น การใส่กางเกงที่รัดมากๆ การใส่สบู่เหลวลงไปในอ่างอาบน้ำ เป็นต้น

??????

ผลิตจากเส้นใยของต้นไผ่ ซึ่งผ้าใยไผ่มีคุณสมบัติที่นุ่มมากเป็นพิเศษ ทำให้ลูกสบายผิว ไม่ระคายเคืองเมื่อเทียบกับผ้าใยสังเคราะห์หรือผ้าคอตตอนทั่วไป ผ้าใยไผ่ระบายอากาศได้ดี ซึมซับน้ำดีเยี่ยม ช่วยระบายอากาศ นุ่มสบายผิว ลดผดผื่นแพ้ระคายเคืองผิว

ผลิตภัณฑ์ใยไผ่ NAPPI นุ่มมาก สบายกับผิว

✅ ระบายอากาศได้ดี ซึมซับน้ำดีเยี่ยม
✅ ไม่มีสารเคมี ไม่มีพทาเลท (Phthalate) โลหะหนัก หรือ สารเรืองแสง
✅ ทุกขั้นตอนในการพิมพ์ และย้อมผ้า ปราศจากสารพิษ
✅ ใช้สีย้อม Non-Toxic
✅ เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
✅ ผ่านการรับรองมาตรฐาน OEKO-TEX Standard 100 Class I จากเยอรมัน

ด้วยเหตุผลนี้ แม่ ๆ จึงหันมาใช้ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติกันมากขึ้น เพราะปลอดภัยกับลูกเล็ก ๆ ที่ผิวยังต้องสัมผัสกับผ้าอ้อมเป็นเวลานาน ๆ หากผ้าอ้อมไม่สะอาด ไม่ปลอดภัย มีสารเคมี หรือไม่นุ่มผิวพอ ก็ทำให้ลูกแพ้ระคายเคืองกันได้ง่าย ๆ

ผ้าใยไผ่ ผลิตภัณฑ์ใยไผ่ ผลิตภัณฑ์เด็ก NAPPI สั่งซื้อ สอบถามข้อมูล ของใช้เด็กแรกเกิด ของใช้เด็กอ่อน ผ้าอ้อมใยไผ่ ผลิตภัณฑ์เด็กใยไผ่ NAPPI 

Facebook: Nappi Baby Thailand
Website: www.nappibaby.com
Line: @nappibaby
Instagram: @nappibabyth

ข้อมูล : (1) (2)